Hamzi-begova džamija s četiri minareta i kao takva jedinstvena u cijeloj Bosni i Hercegovini privlači pažnju ljepotom i grandioznošću.
Specifična je po mnogo čemu, a dva minareta su izgrađena za dva brata šehida Bišćevića.
Hadži Husein ef. Kovačević, glavni imam Medžlisa Islamske zajednice u Sanskom Mostu, kaže za Anadolu Agency (AA) da Medžlis ima 29 džemata, 30 imama i 32 džamije. Po svemu specifična i posebna je Hamzi-begova džamija, ne samo za Medžlis Sanski Most, nego i Muftiluk bihaćki, pa i cijeli Rijaset u Bosni i Hercegovini.
“Ovo je jedina džamija u Bosni i Hercegovini s ovako jedinstvenim stilom gradnje i s četiri minareta. Prva Hamzi-begova džamija je izgrađena 1557. godine i nije bila ovakvog oblika, a dva puta je rušena i obnavljana. Konačni oblik koji imamo sada je dobila 2.000 godine. Dimenzija je 20×30 metara s četiri minareta koji su visoki 51,5 metara. Ovo je zasigurno i najposjećenija džamija u Bosanskoj Krajini gdje svakog petka ovdje džumu obavlja oko 1.000 vjernika. Svaki dan od sabaha do jacije negdje oko 500 vjernika prođe kroz džamiju”, kaže efendija Kovačević i dodaje da su ovo “živa džamija” i “živ džemat”.
– Veoma posjećena mektebska nastava –
Efendija Kovačević naglašava da je mektebska nastava izuzetno posjećena i da džamiju posjećuju koliko stari, toliko i mladi. U sklopu džamije pored molitvenog prostora postoji i Hamzi-begova biblioteka, knjižara, restoran i nekoliko poslovnih prostora namjenjenih za potrebe džamije.
“Imamo i jednu divanhanu, prostor koji je predviđen ne samo za radne sastanke, nego i druženja naše omladine, te edukacije za naše majke i sestre. Izgradnju džamije su jednim dijelom pomogli Visoki saudijski komitet za pomoć Bosni i Hercegovini, ali je većim dijelom finansirana sredstvima naših džematlija ovdje i onih u dijaspori. Izgradnja je koštala 1.300.000 KM”, naglašava Kovačević.
– Kada dođe dijaspora sve oživi –
Dolaskom dijaspore u Hamzi-begovoj džamiji se osim na džumi i sabah-namazu okuplja veliki broj vjernika, a organizuju se i književne večeri, te druženja mladih, tako da ova džamija “živi” tokom cijele godine na jedan specifičan i poseban način.
Brojni turisti i stranci koji posjete Sanski Most su veoma zainteresovani da posjete Hamzi-begovu džamiju i dožive atmosferu čak i za vrijeme molitve.
“To je jedna posebnost, pogotovo kada je u pitanju multikulturalnost, jer su ovdje osim džamija i katoličke i pravoslavne crkve, pa su ljudi u prilici vidjeti da to sve funkcioniše na jedan kvalitetan i skladan način i predstavnici svih konfesija se zaiste trude poslati u svijet sliku Bosne i to one koja je stvarna, među običnim ljudima, da se vidi da možemo funkcionisati zajedno, upravo kako smo funkcionisali i ranijih stoljeća. To je jedna posebna dragocjenost koju ima Sanski Most i koju želimo čuvati i predstaviti kao nešto što bi trebalo funkcionisati na sličan način na svakom drugom mjestu”, kaže za AA efendija Kovačević.
– Značenje četiri minareta-
“U islamskoj arhitekturi četiri minareta nemaju posebnog značenja, ali dva minareta koja su izgrađena na našoj džamiji su posvećena dvojici braće Bišćevića, šehida, koji su ubijeni na putu prema logoru Manjača u minulom ratu. Njihov treći brat doktor Nedim Bišćević je u spomen i sjećanje na svoju braću zajedno s ocem i majkom donirao sredstva za izgradnju dva minareta i oni su vakifi, odnosno donatori kada su u pitanju dva minareta. Ujedno je to simbolika i sjećanje na sve nedužne žrtve proteklog rata”, priča za efendija Kovačević.
– Bijeli jorgovan u haremu –
Zanimljiva je priča o stablu bijelog jorgovana, koji se nalazi u haremu, odnosno dvorištu Hamzi-begove džamije. Efendija Kovačević kaže da su ovo stablo donijeli prije dva vijeka muslimani koji su iz Mađarske doselili u Sanski Most, u vrijeme kada su se Turci povlačili prema današnjoj Krajini.
“To su muslimani koji nose prezimena Saleš, Taraš, Heder i čiji potomci i danas žive u Sanskom Mostu”, navodi efendija Kovačević.
Hamzi-begova džamija ponos je i ukras Sanskog Mosta, grada na devet rijeka. Prvu džamiju davne 1557. godine izgradio je turski namjesnik bosanskog porijekla Hamza-beg, po kojem i današnja džamija nosi ime.